Nghị định 06/2022/NĐ-CP
01/06/2024
Tín chỉ Carbon: Khái niệm và Ứng dụng trong Giảm Phát Thải Khí Nhà Kính
1.Giới thiệu về Tín chỉ Carbon
Tín chỉ Carbon: là một công cụ quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính, giúp ngăn chặn hiện tượng nóng lên toàn cầu. Một tín chỉ Carbon đại diện cho quyền phát thải một tấn CO2 hoặc lượng khí nhà kính khác tương đương. Theo Corporate Finance Institute, tín chỉ Carbon là giấy phép hoặc chứng chỉ có thể mua bán, cung cấp cho người nắm giữ quyền phát thải một tấn CO2 hoặc lượng khí nhà kính tương đương.
Tiêu chí tín chỉ carbon
| Thực tế và đo lường được | Lượng giảm phát thải được tính toán thông qua một phương pháp luận được phê duyệt và được ban hành bởi một tiêu chuẩn các-bon (UNFCCC, Gold Standard, VERRA, hay Plan Vivo…) |
| Lâu dài và không bị đảo ngược | Liên quan đến các loại hình dự án tiềm ẩn rủi ro đảo ngược. Ví dụ: Công nghệ giảm các bon từ hoạt động thu hồi CO2 sử dụng vào công nghiệp sản xuất nước uống có Gas là không bền vững và bị đảo ngược. Vì vậy, cần phải có các biện pháp giảm thiểu rủi ro một cách toàn diện nhằm tránh hiện tượng đảo ngược. |
| Tính bổ sung | Tín chỉ các-bon là một cơ chế tài chính giúp thúc đẩy các hoạt động giảm phát thải mà nếu thiếu cơ chế tín chỉ các-bon, các hoạt động giảm phát thải này sẽ không thể diễn ra trong kịch bản thông thường do các rào cản về mặt tài chính. |
| Đo đếm, thẩm định, thẩm tra độc lập | Việc giảm phát thải phải được thẩm định, thẩm tra bởi một bên thứ ba độc lập và được công nhận bởi tiêu chuẩn các-bon tương ứng |
2. Thị trường Tín chỉ Carbon
Thị trường tín chỉ Carbon là hệ thống giao dịch cho phép các tổ chức mua bán quyền phát thải khí nhà kính. Các công ty hoặc cá nhân có thể bù đắp lượng phát thải bằng cách mua tín chỉ Carbon từ các đơn vị giảm phát thải. Một khoản tín chỉ Carbon có thể trao đổi được tương đương với một tấn CO2 hoặc lượng khí nhà kính khác được giảm thiểu.
3. Lịch sử của Tín chỉ Carbon
Khái niệm về tín chỉ Carbon đã tồn tại từ lâu nhưng trở nên phổ biến hơn sau Nghị định thư Kyoto năm 1997 và Thỏa thuận Paris năm 2015. Hệ thống Cap & Trade (mua bán phát thải) nổi lên như một cơ chế tạo ra trách nhiệm giải trình, với các chương trình Thương Mại Khí Thải của Liên minh Châu Âu (ETS) trở thành nền tảng chính cho giao dịch tín chỉ Carbon.
4. Cơ chế hoạt động của Thị trường Tín chỉ Carbon
Thị trường tín chỉ Carbon hoạt động dựa trên việc đặt ra giới hạn về lượng khí nhà kính có thể thải ra. Các doanh nghiệp được phân bổ một lượng Carbon cụ thể hàng năm. Nếu vượt quá giới hạn này, họ cần mua tín chỉ Carbon hoặc đền bù Carbon. Ngược lại, nếu không vượt quá giới hạn, họ có thể bán tín chỉ Carbon chưa sử dụng.
5. Lợi ích của Thị trường Tín chỉ Carbon
- Giảm phát thải khí nhà kính: Tạo động lực kinh tế cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch.
- Phát triển bền vững: Tạo nguồn thu nhập mới cho các dự án giảm phát thải.
- Tăng cường hiệu quả kinh tế: Cung cấp công cụ chính sách hiệu quả để giảm phát thải với chi phí thấp nhất.
6. Các loại Tín chỉ Carbon
- Thị trường Carbon bắt buộc: Được thiết lập theo các hiệp định quốc tế như Nghị định thư Kyoto hoặc Thỏa thuận Paris.
- Thị trường Carbon tự nguyện: Cho phép các tổ chức bù đắp lượng phát thải bằng cách mua tín chỉ Carbon từ các dự án giảm phát thải.
7. Cách tính Tín chỉ Carbon
Công thức tính tín chỉ Carbon dựa trên hoạt động và hiệu suất:
- Phương pháp dựa trên hoạt động: Sử dụng hệ số phát thải để tính toán lượng khí thải từ các hoạt động cụ thể.
Lượng khí thải KNK = {Hệ số phát thải} \{Mức tiêu thụ/sản lượng}
- Phương pháp dựa trên hiệu suất: Tính toán lượng khí thải giảm được từ các dự án cải tiến.
Lượng khí thải giảm = {Lượng khí thải trước dự án} -{Lượng khí thải sau dự án}
8. Các quốc gia dẫn đầu về Thị trường Carbon
Các thị trường Carbon nổi bật bao gồm EU ETS, California và Québec, Thâm Quyến và Quảng Đông (Trung Quốc), cũng như các quốc gia như Mexico, Hàn Quốc và New Zealand.
8. Vận hành Thí điểm Sàn giao dịch Tín chỉ Carbon tại Việt Nam
Ngày 07/01/2022, Chính phủ ban hành Nghị định 06/2022/NĐ-CP quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn. Nghị định này bao gồm lộ trình phát triển cụ thể và thời điểm triển khai thị trường Carbon trong nước.
Các thuật ngữ liên quan đến Tín chỉ Carbon
– Clean Development Mechanism (CDM): Cơ chế phát triển sạch dưới Hiệp định Kyoto.
– Verified Carbon Standard (VCS): Tiêu chuẩn quốc tế cho việc kiểm định và xác thực các dự án giảm phát thải Carbon.
– Renewable Energy Certificates (RECs): Chứng chỉ phát hành khi một lượng năng lượng tái tạo được sản xuất.
– Carbon Neutrality: Trạng thái khi lượng phát thải khí nhà kính bằng không nhờ giảm phát thải và bù đắp phát thải.
– Carbon Trading: Quá trình mua bán tín chỉ Carbon giữa các tổ chức và quốc gia trên thị trường Carbon.
