Rào cản tín chỉ carbon từ dự án trồng rừng

Rào cản tín chỉ carbon từ dự án trồng rừng

Dự án carbon từ rừng phải thuộc một trong ba nhóm sau:

1. Trồng mới
2. Tái trồng và tái tạo rừng
3. Phục hồi và bảo tồn rừng

– Trồng mới, tái trồng và tái tạo rừng

Là hoạt động làm tăng lượng tích lũy carbon trong các thành phần sinh khối gỗ, đất bằng cách:

• Thiết lập, thúc đẩy và duy trì rừng qua quá trình trồng, gieo hạt, chăm sóc,
• Và/hoặc các hoạt động nhằm hỗ trợ quá trình tái tạo tự nhiên của cây trồng

– Phục hồi và bảo tồn rừng

Là hoạt động làm tăng khả năng loại bỏ khí nhà kính bằng cách:

• Khôi phục và tăng cường các hệ sinh thái rừng
• Tránh sự suy thoái và thu hẹp của rừng
• Có số liệu suy thoái rừng ít nhất 10 năm

Tính phù hợp của dự án trồng rừng

(Tham khảo Intraco)

Lượng KNK giảm thiểu

• Phải xác định được lượng Carbon hấp thụ trước khi có hoạt động dự án (Kịch bản đường cơ sở)
• Phải chứng minh và đo đếm được sau khi thực hiện dự án (Hoạt động dự án)

4. Các dự án tạo tín chỉ các-bon rừng tại Việt Nam

Các dự án theo cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon

Tại Việt Nam, chỉ có duy nhất dự án Tái trồng rừng Cao Phong theo Cơ chế CDM.

Đây là dự án quy mô nhỏ, mang tính chất thí điểm, trồng rừng trên diện tích 365ha đất đồng cỏ, đất thoái hóa tại huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình.

Tuy nhiên, hiện nay dự án chưa được cấp tín chỉ các-bon do hoạt động không hiệu quả và chưa thực hiện việc thẩm định kết quả hấp thụ các-bon

Các dự án hợp tác với các quỹ lâm nghiệp do Bộ NNPTNT chủ trì thực hiện

a) Hợp tác với Quỹ đối tác các-bon lâm nghiệp toàn cầu (FCPF)

Việt Nam đã ký kết Thỏa thuận mua bán giảm phát thải khí nhà kính với Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (IBRD) thuộc Ngân hàng Thế giới (WB) – tổ chức được Quỹ FCPF ủy thác để chi trả kết quả giảm phát thải từ rừng tại khu vực Bắc Trung Bộ (gồm: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế).

Theo Thỏa thuận, Việt Nam sẽ bán 10,3 triệu tCO2 trong giai đoạn 2018-2024 với giá 5 USD/tấn CO2 tuy nhiên được sử dụng 9.785.000 tấn CO2 (chiếm 95%) để thực hiện cam kết theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam.

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 107/2022/NĐ-CP ngày 28/12/2022 về thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung Bộ.

b) Hợp tác với Liên minh giảm phát thải thông qua tăng cường tài chính lâm nghiệp (LEAF)

Hiện nay Bộ NN&PTNT đang chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện đàm phán với Liên minh LEAF để ký kết “Thỏa thuận mua bán giảm phát thải khí nhà kính ở khu vực Tây nguyên và Nam trung Bộ”.

Theo dự kiến, sau khi ký kết Thỏa thuận, Việt Nam sẽ chuyển nhượng 5,15 triệu tấn CO2 trong giai đoạn 2022-2026 với giá tối thiểu là 10 đô-là Mỹ/1 tấn CO2, ước tổng giá trị là 51,5 triệu USD.

Các bên đang đàm phán để Việt Nam được sử dụng lượng hấp thụ đóng góp cho NDC tương tự như Thỏa thuận với WB.

Các dự án đang được một số địa phương đề xuất

– Tỉnh Quảng Nam đề xuất “Đề án kinh doanh tín chỉ các-bon rừng từ giảm phát thải khí nhà kính thông qua chống mất rừng, suy thoái rừng; quản lý bền vững tài nguyên rừng; bảo tồn, nâng cao trữ lượng các-bon (REDD+) ra thị trường thế giới tại tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2020-2030”.

– Tỉnh Sơn La đề xuất “Đề án thí điểm kinh doanh tín chỉ các-bon rừng từ giảm phát thải khí nhà kính thông qua hạn chế mất rừng; hạn chế suy thoái rừng; bảo tồn trữ lượng các-bon rừng; quản lý bền vững tài nguyên rừng; Tăng cường trữ lượng các-bon rừng trên địa bàn tỉnh Sơn La”.

– Tỉnh Thanh Hóa đề xuất “Thí điểm kinh doanh tín chỉ các bon rừng trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá, giai đoạn 2023-2030”.

• Hoạt động kinh doanh tín chỉ các-bon từ rừng đã phát triển mạnh mẽ trong vài năm trở lại đây khi khối lượng tín chỉ giao dịch, giá trị tín chỉ giao dịch trên thị trường các-bon đều chiếm ưu thế.
• Tuy nhiên, lượng tín chỉ các-bon rừng được đăng ký chủ yếu theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon tự nguyện như VCS; khối lượng giao dịch tín chỉ các-bon từ hoạt động bảo vệ rừng lớn hơn nhiều so với tín chỉ các-bon từ hoạt động phát triển rừng.
• Việc bán tín chỉ các-bon rừng sẽ góp phần tăng thu nhập cho các chủ rừng, người dân và doanh nghiệp thông qua nguồn thu từ kết quả giảm phát thải, nâng cao năng suất rừng trồng, cải thiện sinh kế bền vững; góp phần bảo vệ diện tích rừng hiện có và nâng cao độ che phủ của rừng.
• Tuy nhiên, vai trò của lĩnh vực lâm nghiệp rất quan trọng trong việc đạt được mục tiêu giảm phát thải theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) vào năm 2030 cũng như mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050
• Bộ NN&PTNT đã ban hành Kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp theo mục tiêu NDC cập nhật năm 2022, mục tiêu phát thải ròng bằng “0” làm căn cứ để các địa phương xác định và đảm bảo đóng góp lượng hấp thụ các-bon rừng cho NDC.
• Khi ký kết, thực hiện thỏa thuận mua bán giảm phát thải khí nhà kính với các đối tác cần đảm bảo hỗ trợ việc bảo vệ, phát triển rừng, tạo tín chỉ cácbon, đảm bảo việc thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia.
• Đối với các địa phương không tiếp cận được nguồn hỗ trợ từ các quỹ nêu trên hoặc hình thức hỗ trợ tương tự, trước khi bán tín chỉ các-bon cần phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để xác định tỷ lệ đóng góp về lượng hấp thụ khí nhà kính từ rừng trên địa bàn tỉnh cho mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính quốc gia